Göz Çıbanı

Göz çıbanı, herkesin arpacık diye bildiği oluşumlardır. Özellikle göz kapağındaki enfeksiyonlar nedeniyle, göz kapağı kenarındaki meibomian bezlerindeki tıkanma sonucunda ortaya çıkan iltihaplı lezyonlardır. Göz çıbanı arpacık, it dirseği olarak da bilinir. Göz kapaklarının altında ve üstünde bulunan bezlerin görevi gözlerin kurumasına engel olma görevini üstlenir. Bunların 8 tanesi alt göz kapağında, 12 tanesi üst göz kapağındadır. Bu bezlerdeki enfeksiyon sonucunda, irinle dolu olan ağrılı şişlikler oluşur. Göz çıbanların bir kısmı kendiliğinden boşalıp iyileşse de bazı çıbanlara müdahale edilerek içi boşaltılabilir.

Göz çıbanlarının oluşma sebepleri arasında bakteriler, vitamin eksikliği ve astigmat sorunu bulunur. Göz kapağında oluşan iltihaplı çıbanlar özellikle A vitamini eksikliğinin sonucunda ortaya çıkabilir. Cildi kuru olanların, egzamaya yatkınlığı olanların göz çıbanına yatkın olduğu da bilinmektedir. Çünkü bu durumda kepeklenme ve pullanma riski artmaktadır. Göz kapağının dışında oluşan çıbanlar daha kolay belirlenerek tedavi edilir. Özellikle göz kapağının içindeki çıbanların teşhisi de tedavisi de daha zor olur. Bunların tanısı için göz kapağının dışa çevrilmesi gerekir.

Göz çıbanında gözde hassasiyet artışı, göz sulanması, yanma ve ağrı gibi belirtiler artış gösterir. Göz oldukça hassas bir yapı olduğundan, en küçük bir belirti bile kişiye rahatsızlık verir. Bu durumda çıbanın olduğu bölgeye sıcak suyla ıslatılan pamukla pansuman yapmak, iltihabın daha hızlı akmasına yardımcı olabilir. Gün içinde 3-4 defa sıcak pansuman yapılması tavsiye edilir. Bu hem bölgedeki kan dolaşımını hızlandırır hem de bunun sonucunda yağ bezlerinin ağzı temizlenmiş olur. Bunun dışında iltihabın yayılmasına engel olarak, göz çıbanının başka yerlerde yayılmasına mâni olur. Çıbanlara erken aşamada müdahale edilirse, antibiyotikli merhem ve damlalar sayesinde 2-3 günde iyileşme sağlanabilir. Göz çıbanları kesinlikle sıkılmamalı, eğer 1 haftada geçmeyen lezyonlar olursa, göz kapağı tümüyle şiştiyse, kızarıklık yaygınsa, kıl kökü iltihabı fazlaysa mutlaka doktora gidilmelidir.

Göz çıbanı tedavisinde hedef her şeyden önce çıbanın oluşmasını engellemek olmalıdır. Vücut direnci güçlü olursa, bu sorunla karşılaşmazsınız. Bakteriyel kökenli ortaya çıktığından, bağışıklık sisteminde zayıflama olduğunda sürekli tekrarlama eğilimi gösterecektir. Bunun yanında uyku düzenine dikkat edilmeli, hijyene önem verilmeli, fazla güneş ışığından sakınılmalıdır. Kronik hale gelene göz çıbanında ilaçla bile tedavi uygulama olumlu sonuçlar vermez. Bunların cerrahi olarak tedavi edilmesi, iltihabın akıtılması gerekir. Bulaşıcı özelliği bulunduğundan, aynı evde yaşayanların havluları ortak kullanmaktan kaçınması, yastıkları ayırması çok önemlidir. Kesinlikle göz çıbanı ihmale gelmeyecek, tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır. Kalıcı körlüklere bile neden olabilir.